HOME/ GESCHIEDENIS/ COLLECTIES/ LINKS/ CONTACT

Geldrop - Mierlo 1940

Algemeen nieuws

De geschiedenis van 1940 wordt uiteraard beheerst door de Duitse inval in mei en de daarop volgende bezetting, een donkere periode die voor Geldrop en Mierlo bijna 4,5 jaar duurde en voor een groot gedeelte van de rest van Nederland 5 jaar. 

Winter
De winter van 1939-1940 was de strengste sinds 1845.  Op 31 januari werd de zesde Elfstedentocht gereden waarbij slechts 27 van de ruim 2700 toertochtrijders de finish haalden.  Ook door de Geldropse  IJsclub de IJsbeer werden ieder weekend veel wedstrijden georganiseerd, zowel in het hardrijden als in het schoonrijden.  Ook de jeugd werd hierbij niet vergeten.  Hiervoor waren wedstrijden in het hardrijden en hindernisrijden.  Aan deze wedstrijden waren natuurlijk vele prijzen verbonden.
In Mierlo organiseerde de pas opgerichte IJsclub de IJsvogel  evenementen op het Wolfsven.
Begin maart bleek bij het openen van de aardappelkuilen dat veel aardappelen bevroren te waren  en ongeschikt voor consumptie.

Winteroorlog
In deze winter werd ook elders een bloedige oorlog (de z.g. winteroorlog) tussen Finland en Rusland uitgevochten met meer dan 200.000 slachtoffers aan beide zijden.  In februari stonden de medewerkers van de firma de Wit wollenstoffenfabriek een uurloon af aan het Finse Rode Kruis, het bedrijf heeft dit bedrag verdubbeld.
In Mierlo werd een "Finse avond" georganiseerd  Op deze avond werd een film getoond, gemaakt door dr. Kerssemakers, over Mierlo, met Mierlose mensen in de hoofdrol, in twee voorstellingen, een voor de dames, de tweede voor de heren.  De opbrengst was voor het Finse volk.

Oorlogsdreiging
De eens zo florerende Geldropse burgerwacht had de afgelopen jaren veel leden verloren. Gedwongen door de steeds grotere oorlogsdreiging zette de pas aangetreden burgemeester van der Putt meteen zijn schouders onder een flinke reorganisatie van deze burgerwacht.  De luchtbescherming was daarin een groot onderdeel.  Nieuwe leden werden opgeroepen om zich op te geven.  De Geldropse burgerwacht was overigens de grootste van Nederland.
Ook in Mierlo werd door burgemeester Verheugt een dringend beroep gedaan op de bevolking om zich ten volle in te zetten voor deze organisatie in tijden van oorlog.  Meer dan 100 nieuwe leden konden daar worden ingeschreven.
Er werden regelmatig oefeningen gehouden door de infanterie/artillerie op Molenheide waarbij met scherp werd geschoten.  Het was daarom ten strengste verboden om zich op dat terrein te begeven.  Alleen de weg tussen Geldrop en Mierlo was veilig.
Ook de luchtbeschermingsdienst hield regelmatig oefeningen.  Tijdens de uren van de oefening was verkeer verboden behalve in noodgevallen.  Er werd streng gecontroleerd op de verduistering en er werd gerekend op een volledige medewerking van de hele bevolking.

Luchtbeschermingsdienst Geldrop


Herindeling
De herindelingsperikelen houden aan.  In januari ontvingen de gemeenteraden een brief van Gedeputeerde Staten waarin een nieuw voorstel herindeling.  Mierlo-Hout moest per 1 januari 1941 bij Helmond worden gevoegd, en Mierlo-dorp zou dan een zelfstandige gemeente worden en niet bij Geldrop worden gevoegd.  Het woord was dus weer aan betrokken gemeenteraden.  De gemeenteraad van Mierlo was zoals gewoonlijk sterk verdeeld.  Het pre-advies werd met 6 tegen 4 stemmen verworpen.  Begin augustus komt dan het bericht dat een gedeelte van de gemeente Mierlo met ingang van 1 januari 1941 op zal gaan in de gemeente Helmond.  Geldrop wordt uitgebreid met een deel van Mierlo en Someren.  Eind december wordt bekend dat de datum is verschoven naar 1 februari 1941.

Nieuwe brandweerauto
Half april nam de vrijwillige brandweer van Geldrop een nieuwe motorbrandspuit in gebruik.  Burgemeester van der Putt sprak enige welkomstwoorden aan de talrijke aanwezigen en meende dat het raadsbesluit tot aanschaf van deze spuit een goede was geweest.  Hij bracht hulde aan het brandweercorps dat met zulk beperkt materiaal toch steeds zulke behoorlijke resultaten had weten te bereiken.  En wat de nieuwe spuit betreft : hij hoopte dat het haar zou vergaan als menig "ouwe vrijster, steeds bereid doch nooit gevraagd".  Hierna doeg hij de nieuwe motorbrandspuit over aan de vrijwillige brandweer met een handdruk aan commandant van der Eerden.  Hierna werd een demonstratie gegeven op de Heuvel.  Een komisch moment ontstond toen een van de oude slangen de geweldige druk niet meer aan kon en scheurde, met als gevolg een nat pak voor de omstanders.

De vrijwillige brandweer met de nieuwe brandweerauto

Kampioen
Met nog twee wedstrijden te spelen was het eerste elftal van voetbalvereniging Geldrop begin mei niet meer in te halen en mocht het zich kampioen noemen van de derde klasse E van de katholieke voetbalbond.  In hun laatste wedstrijd wonnen de Geldroppenaren met 1-10 van NWC.

Nieuws met namen
Aan burgemeester van der Putt van Geldrop werd in januari een hoge Belgische onderscheiding uitgereikt.  Hij werd benoemd tot officier der kroonorde van België.
Zijn oudste zoon Floris vierde zijn priesterwijding met een eerste plechtige heilige mis in de Brigidakerk op zondag 30 juni.  Vanwege de bijzondere tijdsomstandigheden werd de uiterlijke feestviering beperkt tot het kerkgebouw.

Oorlog
Op 10 mei in de vroege morgen werd dan ook Nederland betrokken bij de tweede wereldoorlog.  De eerste 10 dagen verliepen zeer chaotisch.  Er verschenen ook geen kranten, en pas op 21 mei kwamen de eerste kranten weer uit.  Mierlo en Geldrop werden op 11 en 12 mei vrijwel zonder een schot te lossen, voorbij gelopen door de Duitse troepen. Wel viel er een bom in de Schutsboom in Mierlo-Hout zonder grote schade aan te richten. Alleen in Geldrop vond een kleine schermutseling plaats met aan Nederlands kant een dodelijk slachtoffer.  Het was de 31-jarige Adrianus Joannes Oomen uit Gilze-Rijen. 
Ook werd in de loop van de maand bekend dat ten gevolge van oorlogsgeweld 3 Geldroppenaren waren gesneuveld, namelijk de 30-jarige Karel Josephus Lammers uit de Sluisstraat..  Hij werd getroffen door een kogel bij de Zuid-Willemsvaart in Beek en Donk.  Het tweede slachtoffer was de de 35-jarige Gerardus Theodorus Huizenga, woonachtig in de Helze en secretaris van de voetbalvereniging Geldrop.  Hij werd in Bergen (NH) gedood door eigen vuur.  De derde was Pieter Hendrikus Gerardus van Asch, 32 jaar en woonachtig in de Leeuwenstraat in Tivoli.  Hij werd zwaar gewond tijdens een Duitse luchtaanval op een pontonbrug in Culemborg op 13 mei.  Hij werd over gebracht naar het Julianaziekenhuis in Amsterdam, waar hij de volgende dag overleed.
Ook in Mierlo viel een dode te betreuren.  Op de Grebbeberg sneuvelde op 13 mei op 28-jarige leeftijd Marinus Johannes Koolen
Bommen op Geldrop en Mierlo
Op 23 en 24 mei vielen er bommen op Geldrop en Mierlo.  In Geldrop werd de spoorlijn Geldrop-Heeze.  Twee brisantbommen vielen op de spoorlijn zonder noemenswaardige schade aan te richten, zes brandbommen veroorzaakten lichte branden aan woonhuizen.  In Mierlo-Hout valt een bom op de hoek van de Parallelweg en de van Enckevoirtstraat.  Hierbij vallen 4 doden te betreuren, ook vielen er verschillende gewonden.

Werkgelegenheid
Bij de NV Philips in Eindhoven wordt er door de oorlogsomstandigheden tijdelijk minder gewerkt.  Er is een toeslagregeling ontworpen waarbij het rijk en de gemeenten waar de werknemers wonen het gedeelte van het inkomen dat de werknemers nu niet krijgen dit compenseren. De gemeenteraad van Geldrop heeft hierin toegestemd.
De al jaren leegstaande fabrieksgebouwen van de NV Vissers en Eijcken zijn verkocht aan de fa Jansen de Wit uit Schijndel.  Voor de bestrijding van de werkloosheid in Geldrop een hoopvol teken.

Dubbele kindermoord
Op zondag 11 augustus kwam het bericht uit Geldrop dat er twee kinderen uit de Dwarsstraat vermist werden.  Het waren de 12-jarige Jantje van Hout en zijn zusje Josie van 7 jaar.  Zij waren langs het Eindhovens kanaal bramen plukken en niet meer op tijd thuis gekomen.  In eerste instantie werd gedacht dat ze in hat kanaal waren gevallen en verdronken.  Het gedeelte van het kanaal waar ze het laatst waren gezien werd afgedregd, maar na een week had men nog geen spoor van de kinderen kunnen ontdekken.  Op 22 augustus vonden de 17-jarige Mien Knoops uit Mierlo en haar broer die daar op het land op het land aan het werken waren, twee paar kinderklompjes verstopt onder wat takken.  De politie werd ingeschakeld en enkele uren later werden de lijkjes van de kinderen in de buurt gevonden.  Aangezien de lichaampjes tekenen van geweld vertoonden zijn ze naar het St. Annaziekenhuis vervoerd voor sectie.  Uit die sectie bleek dat zij waren vermoord door een klap op het hoofd en daarna gewurgd.  Op 2 september werd in de buurt het lijk opgevist van een verdachte in deze zaak, een 49-jarige zwerver uit Eindhoven.  Bij nader onderzoek konden echter geen bewijzen gevonden worden dat hij betrokken was bij deze zaak.  Deze brute moorden zijn altijd onopgelost gebleven.

Bron : Delpher Krantenarchief